Je tuin vullen en voeden in de herfst

De herfst is hét moment om aanpassingen te doen in de tuin. De grond is nog warm en planten kunnen daardoor goed wortelen. Zoals in de natuur de bladeren vallen om de aarde te verwarmen voor de winter, zo is een laagje blad in jouw borders ook onmisbaar. In deze blog geven we je praktische tuintips voor de herfst. Ga aan de slag met het splitten en verpotten van je planten, zaai zaden in een kweekpot met kweekhuis of plant nieuwe bloembollen in potten of in de grond.

Het duurt niet lang meer of de kleuren in de natuur veranderen naar bruin, bruiner, bruinst. In de herfst worden de dagen duidelijk korter en de afname van de hoeveelheid licht geeft een seintje aan de natuur: het is tijd om de bladeren los te laten. De aanmaak van bladgroenkorrels neemt af en de toevoer van voeding naar de bladeren stopt. De groene kleur verdwijnt, waardoor de geel-oranje tint in de natuur tevoorschijn komt. Totdat het blad valt en als een deken de wortels van bomen, struiken en planten bedekt tegen de kou.

In de herfst is de bodem nog warm van de zomertemperaturen, maar niet net zo droog als in de piekmaanden van de zomer. Zie het als een warm bedje waarin je de planten zet. De wortels worden daar wakker van en beginnen meteen te werken. Een plant die je in een koude bodem zet zal eerst nog in een soort slaap blijven totdat de bodem opwarmt. Kortom: je plant groeit sneller en beter. Je kunt daarom in het najaar heel goed planten (ver)plaatsen, bollen planten én zaaien. Ja, echt!

De groeikracht verbeteren, de border opfrissen of de groei onder controle houden: planten delen, splitten of scheuren heeft veel voordelen. En het fijne is: het gros van de vaste planten is prima geschikt om te delen. Vrijwel alle polvormige vaste planten, bodembedekkers en siergrassen knappen er van op wanneer je ze deelt. Deze planten groeien vanuit de kern steeds verder uit. Door ze op te delen in stukjes, vormt ieder deel weer een mooie plant. Split, deel of scheur alleen geen planten die bloeien, volop in de knop zitten of met een verhoute basis. Zoals Lavendel bijvoorbeeld. Dit is eigenlijk een soort kleine heester en die kunnen niet door delen vermeerderd worden. Tip: deel planten van dezelfde soort het liefst allemaal tegelijk, zo houd je het overzicht welke planten in de border toe zijn aan een beurt. Zo ga je te werk:

1. Knip uitgebloeide stengels en dood blad af, en graaf de kluit dan op. Doe dit ruim en laat de wortels intact.
2. Schud losse grond van de kluit.Verwijder de oudste delen uit het midden van de plant. Dit is uitgeput maar doet het nog prima op de composthoop.
3. Gebruik een goed scherpe spade en deel de plant op in de gewenste hoeveelheid.
4. Verzamel de planten op de tuintray en geef de planten weer een plekje in de border. Graaf voor elke nieuwe plant een ruim plantgat met de schep.
5. Pak je gieter erbij en geef de plant een scheut water.

Eigenlijk wil je in ieder seizoen iets kunnen beleven in de tuin. Bloemen die afwisselend bloeien
maken je borders blijvend interessant. In de zomer is de tuin het meest uitbundig, maar wat gebeurt er in de herfst, winter en lente? Wat zie je dan bloeien in de tuin? In de herfst vul je daarom je tuin met planten die het hele jaar iets toevoegen aan het geheel. Hier zijn drie favorieten voor ieder seizoen:

Herfst

• Duizendknoop (Persicaria amplexicaulis)
• Anemoon (Anemone ‘Wild Swan’)
• Aster (Aster hervyi ‘Twilight’)

Winter

• Winterkamperfoelie (Lonicera fragrantissima)
• Kerstroos (Helleborus niger)
• Koninginnekruid (Eupatorium cannabinum)

Lente

• Schuimbloem (Tiarella ‘Pink Skyrocket’)
• Slanke sleutelbloem (Primula elatior)
• Narcis (Narcis 'Bridal Crown’)

Zomer

• Duizendknoop (Persicaria amplexicaulis ‘Rosea’)
• Pluimspirea (Astilbe ‘Peach Blossom’)
• Vlambloem (Phlox paniculata ‘Blue evening’)

Breng een bezoek aan een kweker en plaats de planten op juiste afstand in de grond. Het is verleidelijk om de planten dicht op elkaar te zetten, zodat de border voller oogt. Maar de planten hebben ruimte nodig om te groeien, elk een eigen hoeveelheid.

Haal de planten uit de kweekbakjes en plaats ze op de tuintray. Loop een rondje door de tuin en verdeel de planten over je borders. Pak de gieter en geef de planten water na het plaatsen.

Je hebt warmtekiemers en koudekiemers in de wereld van zaden. Koudekiemers ontkiemen liever met lage temperaturen, terwijl warmtekiemers dan juist heel slecht ontkiemen. Tweejarige bloemen en vaste planten hebben over het algemeen aan een warme start genoeg en precies daarom is het gunstig om in de herfst te zaaien. Met de green basics kweekpot én kweekhuis kun je de zaden goed laten ontkiemen en beschermen tegen de kou later in het jaar. Zet ze in de winter op een plek van ongeveer 18 graden of in een kas (zonder kweekhuis) en plant ze in het voorjaar uit. De bloemen beginnen eerder met bloeien als je in de herfst zaait!

Als je in het voorjaar wilt genieten van vrolijke voorjaarsbloemen, dan is het zaak dat je de bloembollen in najaar plant. Liefst voor december, zodat de bollen nog even de tijd hebben om te wortelen. Plaats bollen in groepjes van vijf of meer, of maak een bollenlasagne in een vibia campana pot. De verschillende lagen bollen bloeien om en om, waardoor je soms van februari tot mei geniet van bloemenpracht. Dat is toch de moeite waard? Wil je bolleninspiratie opdoen? Neem dan een kijkje op shop.studiomayandjune.com.

Na een zomer waarin de natuur alles gegeven heeft, kan de grond wel wat voeding gebruiken. Voeg daarom in de herfst een laag biologische compost toe aan je borders en potten. Een laag van 3-5 centimeter is voldoende. Pak je tuintray erbij en schep de compost rijkelijk de tuin in. De grond kan gedurende de winter rusten om in het nieuwe jaar weer te zorgen voor een rijk bloeiende tuin. En wist je dat een laag bladeren ook onmisbaar is? Het geeft warmte aan de bodem en biedt insecten en andere dieren een plek om te overwinteren. De bladeren verteren langzaam en dat is gratis compost!

Kortom, er is altijd wat te doen in de tuin. Misschien is de herfst wel de meest dankbare periode om aan de slag te zijn. Voed en vul je je tuin in de herfst? Dan ben je jezelf na een kale winter heel dankbaar voor het vele groen dat uitloopt en de voorjaarsbloemen die verschijnen.

Succes!

Judith
Studio May & June

Over Judith

'Sinds 2019 ontwerp ik tuinen, vanuit een liefde voor groen en bloemen - dat wilde ik zoveel mogelijk om me heen verzamelen. Al snel werd May & June meer dan alleen maar een tuinontwerpstudio, want ik vind heel veel dingen interessant. De wens om met bloemen bezig te zijn resulteerde in workshops, e-books en later een masterclass tuinontwerp. Toen volgde een team van ecologische tuinontwerpers die het ontwerpdeel voor hun rekening namen, en begon ik een webshop met een eigen zadenlijn, bloembollen, eigen boeken en een eigen tuintijdschrift.'