Tomaten kweken in een pot

Tomaten kennen we allemaal.  De laatste jaren zijn ze in de supermarkten in steeds meer soorten en kleuren te koop: van Franse vleestomaten tot mini oranje gekleurde cherrytomaten. Uiteraard hebben ze allemaal de typische smaak van een tomaat, maar er kan wel net even een zoetje of een zuurtje aan zitten afhankelijk van de soort. Hoe leuk is het om zelf bijzondere rassen, die niet in de supermarkt verkocht worden te verbouwen?! Ook zonder tuin of mega balkon kun je zelf je eigen tomaten kweken. Dit kan namelijk gewoon in een pot. Elho heeft hier een hele fijne tomaten pot voor. Deze is precies groot genoeg voor een tomatenplant. Klaar om aan de slag te gaan? Hieronder vind je alle stappen voor het kweken van je eigen tomaten.

Groeiproces

Tomaten moeten eerst binnen in huis opgekweekt worden. Dit komt omdat het planten zijn die van warmte houden. Bij koude temperaturen zullen de zaden niet ontkiemen. De plant zal dan niet tot nauwelijks groeien. Om de plant een voorsprongetje te geven qua groei en dus ook oogst, zaai je hem dus eerst binnen in huis voor.

De planten hebben ca. 8 weken nodig om groot genoeg te worden voordat ze naar buiten kunnen en in een pot geplant kunnen worden. Voor het zaaitraject gebruik ik het kweekhuis met de kweektray en kweektray schotel eronder. Gebruik voor het zaaien zaai- en stekgrond en geef de zaden na het zaaien water met een plantenspuit.

Je kan vanaf maart/april plantjes kopen in de winkel, maar je kan de plantjes natuurlijk ook  zelf opkweken. Zelf vind ik dat het allerleukste om te doen: het groot zien worden van een plant waar je uiteindelijk mooie rode/gele of zelf paarse vruchten van kunt plukken. Ideale tomatenrassen voor in een pot zijn de Pingpongtomaat '42 Days' of de Tiny Tim (deze hoeft niet gediefd* te worden). De zaden hiervan kun je online kopen, in het tuincentrum of in een aantal zadenspeciaalzaken.

*de uitleg over dieven vind je bij stap 4: verzorging

Verpot de zaailingen als deze 4 blaadjes hebben gekregen. Je merkt dat de plantjes groter zijn en misschien zelfs dat het blad wat gaat kleuren en dat ze wat lichter worden van kleur. Dit geeft aan dat de voeding uit de grond op is en ze dat de plantjes een ander huisje nodig hebben. Neem kweekpotjes en gebruik universele potgrond om de plantjes in over te potten. Haal de zaailingen voorzichtig uit de zaaitray zonder de wortels te beschadigen en plant ze uit. Druk de grond eromheen licht aan en geef water met een kleine gieter.

Zet de kweekpotjes op een plek waar veel daglicht komt. Hoe meer licht, hoe beter de zaailingen zullen groeien. Draai de kweekpotjes om de week even om naar het licht zodat ze niet lang en slungelig worden. Mocht je hier geen plek voor hebben dan kun je eventueel ook een light garden, plant light care of leaf light care gebruiken voor meer licht.

Merk je dat in de 5 weken tot aan half mei (wanneer de plant daadwerkelijk veilig naar buiten kan) de bladeren nog eens verkleuren, dan kun je het plantje nog eens verpotten naar een grotere pot met nieuwe potgrond.

Na 15 mei is het tijd om de opgekweekte of gekochte tomatenplant in de pot uit te planten. Plant altijd maar 1 plantje in 1 pot. Zo heeft hij voldoende ruimte en voeding om groot en sterk te worden. Met de speciale tomaten pot hoef je de plant niet te ondersteunen. Er zitten namelijk ringen bij waar je plant als het ware in kan hangen. Als je voor een ras kiest dat klein blijft, zal hij nooit boven de ringen uit komen. Gebruik bij het uitplanten biologische potgrond. Hier zit voor 3 maanden voeding in om de plant groter te laten groeien.

De plant heeft onderhoud nodig als je uiteindelijk tomaten wilt kunnen oogsten. Het is namelijk de bedoeling dat de plant dieft en uiteindelijk topt als ze een bepaalde hoogte hebben bereikt. Maar wat is dieven en wanneer moet je dan precies de tomatenplant toppen?

Dieven

Dit is het weghalen van de okselscheuten die ontstaan aan de hoofdstam en een zijtak van de plant. Als je deze scheuten laat zitten, gaat de plant heel veel energie stoppen in het aanmaken van nieuw blad in plaats van het aanmaken van nieuwe bloemen. De bloemen worden uiteindelijk tomaatjes die je kanoogsten. Check dus iedere week op de dieven en als je ze ziet zitten, breek ze dan weg met je duim en wijsvinger.

Toppen

Dit doe je bij de planten zodra ze boven de ringen van de tomaten pot uitkomen als je hebt gekozen voor  een groot ras. Door de top eruit te breken zal de voeding naar de vruchten gaan i.p.v. naar het aanmaken van nieuwe bladeren waar je later niet veel meer aan hebt.

Water geven

Tomaten houden helemaal niet van veel water. Het grote voordeel van planten in een pot is dat je ze heel gericht water kunt geven aan de voet van de plant. Doe dit in het voorjaar 2 keer per week en in de zomer 1 keer per week. Doordat je water geeft aan de onderkant van de plant, in de lekschaal, stimuleer je de wortels om op zoek te gaan naar water. De wortels zullen dieper rijken en de plant wordt hierdoor veel sterker. De kans op ziektes is veel kleiner en het zal meer oogst opleveren. Geef je de plant water aan de bovenkant van de aarde, dan blijven de wortels heel erg oppervlakkig en droogt de plant ook sneller uit. Hierdoor moet je in verhouding meer water geven. De tomaten pot van elho heeft heen handig waterreservoir zodat de plant op kan nemen wat hij nodig heeft.

Voeding geven

Tomatenplanten in een pot hebben voeding nodig na een bepaalde tijd. Als je ieder jaar nieuwe grond gebruikt als je ze uitplant is het enkel nodig om voeding te geven net voor het moment dat er vruchten beginnen te vormen van de bloemen. Ik gebruik hiervoor altijd vloeibare voeding die je kan mengen in water. Dit is te koop bij het tuincentrum en zelfs in de supermarkt. Wat ook een optie zou kunnen zijn is vloeibare concentraat van de compostbak of wormenbak Ook dit moet aangelengd worden met water.

Bij tomaten kan het zo 6 maanden duren van zaadje tot oogst. Laat de plant vooral lekker in het zonnetje staan Geef hem af en toe water Haal de dieven eens weg en voor je het weet is het oogsttijd. Oogsten kan in de maanden augustus, september en oktober. Uiteraard verschilt het per ras en grootte van de plant hoe snel de oogst gereed is. Deze informatie kun je op de achterkant van de verpakking van de zaden vinden. 

Helaas hebben we te maken met een klimaat waar het niet alle maanden warm is, daarom moeten we het hebben van de tomatenoogst in de maanden augustus, september en oktober. Na oktober zullen de tomaten niet meer kleuren. Het grote voordeel van tomaten die in potten groeien is dat je de tomaten na oktober nog wel even binnen kan zetten om de tomaten toch nog te laten kleuren. Hierna is het wel gedaan en kun je het beste de potten leeghalen, schoonmaken en opbergen voor het volgende seizoen.

Floor Korte, beter bekend als Floors moestuin, is dé expert op het gebied van moestuinieren. Sinds een aantal jaar heeft zij het moestuinvirus flink te pakken en kweekt ze elk jaar weer haar eigen groente, kruiden en fruit in eigen tuin. Niet alleen inspireert ze andere met haar moestuinpassie op haar eigen blog Floors moestuin en Instagrampagina, ook heeft ze inmiddels 2 boeken over duurzaam (moes)tuinieren op haar naam staan.

Foto Hanke Arkenbout Photography